Ψυχολογία Εγκύου - Ανάλυση και τρόποι υποστήριξης
Η ψυχολογία εγκύου αποτελεί έναν τομέα ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για τον κλάδο της ψυχολογίας και ταυτόχρονα μία πρόκληση, δεδομένου της ευαισθησίας που χαρακτηρίζει την περίοδο αυτήν. Πολλές θεωρίες έχουν κατά καιρούς αναπτυχθεί για το πώς πρέπει να είναι η ψυχολογία εγκύου, ωστόσο οι μέλλουσες μητέρες, λόγω των ορμονικών μεταβολών και όχι μόνο, δεν δύνανται να τιθασεύσουν πάντα τα συναισθήματά τους. Γι’ αυτό ακριβώς ο σύντροφος, το ευρύτερο περιβάλλον και οι επαγγελματίες υγείας οφείλουν να φροντίσουν την έγκυο και να της παρέχουν τις συνθήκες και την υποστήριξη που έχει ανάγκη.
Κυρίαρχα συναισθήματα στην ψυχολογία εγκύου
Η ψυχολογία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης έχει αρκετές διακυμάνσεις που οφείλονται κυρίως στις απότομες ορμονικές μεταβολές, στις σωματικές ενοχλήσεις, στην ποιότητα του ύπνου (αϋπνία, υπνηλία), στις αλλαγές στην εμφάνιση, στην διαφοροποίηση των συνηθειών και της καθημερινότητας, στις σχέσεις της εγκύου με τον σύντροφο και το περιβάλλον, στις σκέψεις της για το μέλλον.
- Χαρά, ενθουσιασμός
Μπορεί να είναι το κυρίαρχο συναίσθημα, ιδίως όταν η εγκυμοσύνη είναι επιθυμητή. Τα θετικά συναισθήματα συνήθως είναι πιο έντονα κατά το 2ο τρίμηνο που μειώνονται οι σωματικές ενοχλήσεις και οι ορμόνες ισορροπούν. - Άμφιβολία, συγκρούσεις
Είναι απόλυτα φυσιολογικό να υπάρχουν δεύτερες σκέψεις όπως: “Θα είμαι καλή μαμά;”, “Μήπως δεν θα τα καταφέρνω;”, “Το θέλω πραγματικά”. Είναι απόλυτα φυσιολογικό η έγκυος να νιώθει μπερδεμένη, ιδίως αν είναι το 1ο παιδί. - Άγχος
Είναι αρκετά σύνηθες στην ψυχολογία εγκύου να εντοπίζεται άγχος και στρες. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την εύλογη ανησυχία για την έκβαση της εγκυμοσύνης, την αύξηση του σωματικού βάρους, τις αλλαγές στη σχέση με τον σύντροφο. Το υπερβολικό άγχος ενδέχεται να οδηγήσει ακόμη και σε κρίσεις πανικού. - Κατάθλιψη
Οι ναυτίες, οι καούρες, οι σωματικοί πόνοι, η δυσκολία στον ύπνο, οι ορμονικές μεταπτώσεις, οι πρακτικές αλλαγές στην καθημερινότητα, η εξωτερική εμφάνιση, η ανάγκη αποδοχής του φύλου του παιδιού (αν διαφέρει από το επιθυμητό) και άλλοι παράγοντες μπορεί να πυροδοτήσουν ιδιαίτερα επώδυνα συναισθήματα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και να οδηγήσουν ακόμη και σε κλάμα ή έντονα ξεσπάσματα. - Ενοχές
Οι κοινωνικές επιταγές για το “πώς πρέπει να είναι” και να αισθάνεται ή να φέρεται μία έγκυος μπορεί να επιβαρύνουν περαιτέρω την ψυχολογία εγκύου και να επιδεινώσουν άσκοπα τα ήδη δυσάρεστα συναισθήματα. - Φόβος, ανησυχία
Μπορεί να υπάρχει τοκοφοβία, τραυματικές εμπειρίες σχετικές με την γονιμότητα (π.χ. προηγούμενες αποβολές, υπογονιμότητα), οικονομικές ανασφάλειες κ.α.
Φροντίδα και Υποστήριξη
Όλα τα παραπάνω είναι απολύτως φυσιολογικές διακυμάνσεις στην ψυχολογία εγκύου. Οι μεταπτώσεις μεταξύ των διαφορετικών συναισθημάτων μπορεί να είναι γρήγορες και απότομες. Έτσι, ενδέχεται να είναι δύσκολη η συναισθηματική διαχείριση από την πλευρά της εγκύου.
Είναι όμως απαραίτητο οι μέλλουσες μητέρες να έχουν την απαραίτητη κατανόηση και υποστήριξη. Μερικές προτάσεις που θα σας βοηθούσαν να εκτονώσετε την ένταση είναι οι εξής:
- Μιλήστε όταν νιώθετε την ανάγκη.
- Επικοινωνήστε τα συναισθήματα και τις σκέψεις σας στον σύντροφο ή στο κοντινό σας περιβάλλον και ζητήστε την υποστήριξη που χρειάζεστε, χωρίς ντροπή.
- Απευθυνθείτε σε έναν επαγγελματία υγείας.
- Μην διαστάσετε να συμβουλευτείτε τον γυναικολόγο, τη μαία σας ή έναν σύμβουλο ψυχικής υγείας για οτιδήποτε σας προβληματίζει ή σας ανησυχεί.
- Κάντε πράγματα που σας αρέσουν.
- Η ικανοποίηση και η χαρά από ένα καλό βιβλίο, μια βόλτα, μια ταινία συμβάλλουν στην θετική ψυχολογία εγκύου και στη βελτίωση της διάθεσης.
- Φροντίστε το σώμα σας.
- Κοιμηθείτε αν μπορείτε, ξεκουραστείτε όταν το έχετε ανάγκη, επιλέξτε υγιεινές και θρεπτικές τροφές.
- Επιλέξτε ένα πρόγραμμα Ηχοθεραπείας Tomatis.
-
Είναι γνωστό πως η μουσική γαληνεύει την ψυχή και το σώμα. Η μέθοδος Tomatis στην εγκυμοσύνη έχει πολλαπλά οφέλη, όπως:
- Καλύτερη συναισθηματική διαχείριση
- Βελτίωση του ύπνου
- Οφέλη στην ανάπτυξη του εμβρύο
Αναλυτικά για τα οφέλη της μεθόδου Tomatis στην εγκυμοσύνη μπορείτε να διαβάσετε στο άρθρο μας “Tomatis Method στην εγκυμοσύνη”. Επιπλέον, πληροφορίες για τη μέθοδο Tomatis θα βρείτε στο άρθρο “Μέθοδος Τomatis: Δώστε ώθηση στην ζωή σας!”